بررسی تنوع مورفولوژیکی، فنولوژیکی و مقدار اسانس در بابونه آلمانی (matricaria recutita l.)

بابونه آلمانی، یکی از مهم­ترین گیاهان دارویی است. این مطالعه به منظور بررسی تنوع صفات مورفولوژیکی، فنولوژیکی و مقدار اسانس روی چهارده جمعیت بابونه تهیه شده از مناطق اصفهان، اردبیل، اهواز، اراک، کرمان، شیراز و زابل انجام شد. چهارده جمعیت بابونه در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی اصفهان کشت و پانزده صفت مورفولوژیکی، فنولوژیکی و مقدار اسانس آن­ها اندازه­گیری شد. تجزیه واریانس صفات نشان داد که همه صفات مورد بررسی به جز وزن تر هر گل تفاوت معنی­داری را بین جمعیت­ها نشان دادند. ضرایب تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی صفات تعداد گل در بوته، وزن تر و خشک هر گیاه و مقدار اسانس نسبت به سایر صفات بیش­تر بود. بیش­ترین و کم­ترین قابلیت توارث عمومی صفات به­ترتیب متعلق به صفات تعداد روز تا 50 درصد گل­دهی و روز تا ساقه رفتن بود. مقدار اسانس در بین جمعیت­ها نشان داد که دامنه تغیرات اسانس در بین جمعیت­های مورد بررسی از 24/0 درصد در جمعیت کرمان تا 57/0 درصد در جمعیت شیراز متغیر است. تجزیه خوشه­ای، جمعیت­های مورد مطالعه را در شش گروه قرار داد که به­ترتیب شامل 5، 4، 2، 1، 1 و 1 جمعیت بودند. نتایج هم­چنین نشان داد که تنوع صفات مورفولوژیکی، فنولوژیکی و مقدار اسانس با تنوع جغرافیایی مطابقت ندارد. این نتایج ممکن است در انتخاب جمعیت­ها برای تلاقی جهت ایجاد ارقام مطلوب مفید باشد.